فصل اول:

معماری فروشگاه  

معماری فروشگاه  هنر و علم طراحی و ساخت ساختمان‎ها با استفاده از مصالح پایدار و بر اساس قانون‎مندی‎های معین می‎باشد. هدف معماری فروشگاه  تولید ساختمان‎هایی است که از نظر عملکرد متناسب با اهدافشان هستند و از نظر بصری برانگیزاننده حواس آدمی و از نظر زیبایی‎شناسی خوشایند می‎باشند. زیبایی یک شهر عمدتاً به کیفیت معماری فروشگاه  آن وابسته است. معماران انواع زیادی از ساختمان‎ها از قبیل خانه‎ها، مدرسه‎ها، هتل‎ها، بیمارستان‎ها، استادیوم‎ها، کارخانجات، ساختمان‎های اداری، تئاترها و عبادتگاه‎ها را طراحی و خلق می‎کنند. همچنین معماران یادمان‎هایی طراحی می‎کنند که مختص یادبود رویدادها و اشخاص مهم هستند ولی معماری فروشگاه  یکی از قدیمی‎ترین شکل‎های هنر معماری است و تقریباً در تمامی جوامع آثاری از معماری فروشگاه تاریخی یافت می‎شود. از نظر تاریخی، معماری فروشگاه  مجموعه‎ای از سبک‎های قابل شناسایی را دنبال کرده است که ممکن است به عنوان گوتیک، باروک یا نئوکلاسیک و مدرن مشخص شوند یا سبکی از نوع مرتبط با یک فرهنگ خاص از قبیل یونانی، رومی یا مصری باشند.  سبک معماری در یک خانه ییلاقی، کارخانه، هتل، فرودگاه و یا ساختمان مذهبی منعکس کننده ارزش‎ها و نیز نیازهای جامعه‎ای است که آن را تولید کرده است. معماری فروشگاه یک جامعه بازتابی از ارزش‎ها و ایده‎آل‎های مردمان آن است، به عنوان مثال یونانیان باستان بر نظم و توازن در زندگی تأکید داشتند و از این رو آنها سبک معماری فروشگاه  را خلق کردند که متوازن و منظم بود. معبد یونانی دارای تناسبات زیبا نشان‎دهنده این تأکید بر توازن است. به عنوان نمونه دیگر قرون وسطی دوره ایمان مذهبی عمیق در اروپا بود و در نتیجه معماران کلیساهای باشکوه با طاق‎ها و برج‎هایی طراحی می‎کردند که گویی به سمت عرش صعود می‎نمودند. همچون معبد یونانی، کلیسای قرون وسطی بر آن بود تا حالتی از احترام و عظمت را در میان عبادت‎کنندگان القاء کند و در دوره نزدیک تر با وجود معماری مدرن, ساده گرایی به معماری راه پیدا کرده است. حال به این نکته اشاره میکنیم که در معماری فروشگاهی که قرار است عرضه البسه داشته باشد چه باید کرد؟ طبیعتا بسته به نوع کالا و طرح های ارائه شده آن برند خاص طراحی فروشگاه بسیار میتواند متفاوت باشد.

• 
• classic design retail store, Milan

• 
• new classic design shop, New York

• 
• Classic-contemporary shop, New York

• 
• Classic-contemporary shop, Paris

• 
• Modern Design store, NewYork

اگرچه معماری فروشگاه دارای ویژگی‎های هنری است، اما تنها تابع سلیقه و عرف زیبایی‎شناسی نیست، بلکه تابع محدودیت ناشی از ملاحظات اجرایی وابسته به هم نیز است. این پارامترهای اجرایی در اصل تکنولوژی و مصالح در دسترس هستند و بنا به تعریفی که از کاربری فروشگاه میشود متغیرند. همچنین معماری فروشگاه می‎بایست تعداد زیادی از نیازهای کارکردی مهم و متناسب با اهدافش را نیز برطرف کند، مثلاً یک معمار ممکن است فروشگاهی طراحی کند که از نظر ظاهری زیبا باشد، اما اگر مردم نتوانند به راحتی و بطور مؤثر در آن کار کنند، آن ساختمان از نظر معماری شکست خورده است. با توجه به کلیات یاد شده، این پرسش مطرح می‎شود که بین جنبه‎های هنری و علمی معماری فروشگاه  چگونه می‎توان یک رابطه منطقی برقرار نمود و در طراحی معماری فروشگاه  آیا باید برای یکی از این جنبه‎ها اولویت قائل شد یا اینکه هر دو را در کنار هم باید دید؟

تاریخ معماری فروشگاه

 معماری فروشگاه  به عنوان یکی از قدیمی‎ترین اشکال هنر، از پیشینه‎ای کهن برخوردار است. از زمانی که انسان پا به عرصه حیات اقتصادی گذاشته معماری فروشگاه  نیز حیات خود را آغاز نمود و تا به امروز پا به پای بشر و سایر پدیده‎ های بشری روند تکاملی خود را طی کرده و دگرگونی‎های بسیاری را به خود دیده است. معماری فروشگاه  پدیده‎ای است که طی سالها وجود داشته است و نمونه‎های آن به شکل بناها و ساختمان‎های متعدد در سراسر جهان پراکنده می‎باشند. وجود چنین سابقه دیرینه‎ای یک مزیت در پژوهش معماری محسوب می‎شود، چرا که در زمینه تحقیق، کمتر رشته‎ای است که مانند معماری از چنین گنجینه‎ای از مدارک و شواهد برخوردار باشد. افزایش جمعیت و نیاز بشر به لباس از یک سو تعدد تولید کنندگان این فن از سوی دیگر باعث شد تا صاحبان مشاغل به فکر ایجاد محلی برای عرضه کالای خود بیفتند و این شروع بازار رقابت فروشگاهی در این زمینه محسوب میشود.
شناخت و مطالعه تاریخ معماری فروشگاه بنا به دلایل مختلف که در زیر به برخی از آنها اشاره می‎شود، از اهمیت فراوانی برخوردار است:
۱- شناخت هر پدیده مستلزم شناخت تاریخ شکل‎گیری آن است و هیچ پدیده‎ای را نمی‎توان بصورت مجرد و فارغ از زمینه تاریخی‎اش مورد بررسی قرار داد. پژوهش در عرصه معماری فروشگاه  نیز بدون تعمق در تاریخ و سیر تحول آن کاری ناقص و یک جانبه خواهد بود.
۲- معماری فروشگاه  به عنوان پدیده‎ای که جوانب فنی و هنری را یکجا در خود جمع دارد، حرفه‎ای دشوار است. با قبول دشوار بودن معماری فروشگاه ، دور از عقل است که نقش انبوه تجارب انسان را در آفرینش معماری فروشگاه ‎های جدید نادیده بگیریم.
3-یک کار مهم تاریخ معماری فروشگاه  این است که شواهد و مدارک تاریخی موجود در زمینه معماری فروشگاه را بررسی نماید و آنها را در بافت اجتماع واقعی‎اش تحلیل کند، بطوری که ایجاد رابطه بین شواهد معماری فروشگاه  و مردمی که آن را بوجود آورده و از آن استفاده کرده‎اند، امکان‎پذیر شود. در این صورت تاریخ معماری فروشگاه رابطه مردم و معماری فروشگاه  را در طی دوره‎ای طولانی مطرح می‎نماید و خود تبدیل به شالوده‎ای برای اندیشیدن به مسائل معماری فروشگاه  نوین می‎گردد. همچنین بررسی نوع بومی پوشاک و فرهنگ هر منطقه نوع معماری آن را مشخص میکند.

۴- تاریخ معماری فروشگاه  به ما کمک می‎کند تا با انطباق مفاهیم و مسائل هر زمان با اثر ساخته شده در آن عصر، بتوانیم عوامل ثابت و عوامل متغیر را در طراحی معماری پیدا نماییم و سعی کنیم که حقایق مربوط به آن را از آنها استنتاج کنیم.

در بررسی تاریخ هنر و نیز تاریخ معماری فروشگاه  دو رویکرد عمده یا دو روش متفاوت وجود دارد:

۱- رویکرد توصیفی به تاریخ معماری فروشگاه :

در این رویکرد به شکل توصیفی با تاریخ برخورد می‎شود و تاریخ معماری فروشگاه  به ترتیب دوره‎های آن تنها روایت می‎شود و اطلاعات متعددی بدون تحلیل چرایی آنها ارائه می‎گردد. در این روش معمولاً مطالعه ارزش‎های فرمال در درجه اول اهمیت قرار می‎گیرد و تنها به کیفیات و روابط فرم‎های خارجی توجه می‎شود.

۲- رویکرد تحلیلی به تاریخ معماری فروشگاه :

در این رویکرد معماری فروشگاه  بصورت علمی و تحلیلی و در ارتباط با سایر پدیده‎های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بررسی می‎شود. تاریخ تحلیلی معماری فروشگاه  حیطه مطالعات را وسیع‎تر کرده و تمام مسائل اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، نظامی، فلسفی و … را که منجر به ایجاد معماری فروشگاه ‎های مختلف شده است، مورد مطالعه قرار می‎دهد، هرچند که در نگاه اول رابطه آنها با معماری فروشگاه  چندان مشهود به نظر نرسد. به عبارت دیگر چرایی ایجاد سبک‎های مختلف را با کمک گرفتن از پدیده‎های مرتبط با معماری فروشگاه  بیان می‎کند، مثلاً چرا معماری فروشگاه  مصر کاملاً مونومانتال و خارج از ابعاد انسانی است و برعکس در جزء جزء معماری فروشگاه  یونان حضور مردم احساس می‎شود. برای مورخی که اینگونه تاریخ را می‎نویسد، یک بنا تنها مجموعه‎ای از طبقات و یا مصالح ساختمانی نیست، در نظر وی معماری فروشگاه  پدیده‎ای است که تمام اعمال زندگی بشر را در بر می‎گیرد.

معماری فروشگاه  ارگانیک:

مفهوم لغت ارگانیک در لغت نامه ها به عناوین مختلف ترجمه شده است .ازجمله عالی، بدست آمده از سازوارهای زنده، وابسته به اندام، تن مایه و…  اثر ارگانیک به اثری گفته میشودکه مانند گیاه وموجودی زنده کاملا به صورتی پویا درجهات مختلفی رشد کرده باشدوهیچ عاملی به جز نیروهای حیاتی مانع رشدآن نشده باشد. نمونه این آثار کلیه پدیده هاوموجودات طبیعی مختلف عالم است. انسان به عنوان نماینده خدا درروی زمین بادرک اصول پویاوحیاتی عالم طبیعت خود دست به آفرینش میزند ،آفرینش ارگانیک نمونه های این نوع شکل گیری در تاریخ معماری فروشگاه  کشورمان نیز فراوان است از آن جمله میتوان به شهرسازی کاملا ارگانیک وانسانی بافتهای قدیمی (نمونه بارزآن ارگ بم) معماری فروشگاه طبیعی واقلیمی ایرانی استفاده از مصالح متناسب با اقلیم وبسیاری از موارد دیگر نام برد.

ولی امروزه با پیشرفته شدن ارتباطات ، حمل و نقل ، تبلیغات و ... دیگر مرزی برای ارائه یک کالا فقط در یک منطقه خاص وجود ندارد و معماری یک منطقه همراه با کالای آن در سراسر جهان پراکنده شده است. آنگونه که ما پوشاک هندی را میتوانیم از فروشگاهی با معماری و حال و هوای فرهنگ هندو در قلب اروپا تهیه کنیم و این یعنی تعامل فرهنگ و اقتصاد با روند جهانی شدن.